3. Projekt
sieci
3.1 Wstęp
Opracowanie sieci rowerowej, której główna struktura
jest przeznaczona dla najważniejszych tras rowerowych, jest najbardziej
abstrakcyjną czynnością, związaną z planowaniem ruchu rowerowego. W stosunku
do rozwiązań technicznych, stosowanych na tych najważniejszych trasach,
stosuje się najwyższe wymagania jakościowe. W projektowaniu sieci rowerowej
jest również ważna równowaga formy, funkcji i użytkowania. Tutaj powstają
fundamenty rowerowego planu strukturalnego i programu rozwiązań technicznych.
3.1.1 Korelacja z pięcioma głównymi wymogami
Przy opracowywaniu sieci, pięć głównych wymogów
może być spełnione według następujących kryteriów:
-
Spójność
Jednorodność jakości
-
Sieć jest tym bardziej jednorodna, im większe są
odległości pokonywane rowerem na trasach głównych (trasach o najwyższej
jakości w sieci). Wartością graniczną jest 70 proc. odległości, które powinno
być pokonywane na trasach głównych. (Ta wartość powinna być osiągana w
dobrych sieciach. W Delft wykazano, że na głównych trasach pokonuje się
63 proc. odległości - główne trasy stanowią 19 proc. długości sieci - przy
czym nie był to wyraźny warunek projektowania).
Swoboda wyboru trasy
-
Sieć jest tym spójniejsza, im więcej istnieje tras
o równej długości, umożliwiających daną podróż. Rowerzyści mają wtedy większą
swobodę wyboru trasy. Wartością graniczną są dwie trasy, przy czym przynajmniej
jedna powinna gwarantować bezpieczeństwo społeczne w nocy.
Kompletność
-
Sieć jest spójna jedynie wtedy, kiedy wszystkie źródła
i cele podróży są ze sobą połączone (wartość graniczna 100 proc.).
-
Bezpośredniość
Długość objazdów
-
Jako standard długości objazdów przyjmuje się średni
współczynnik wydłużenia między źródłami i celami podróży (patrz wyjaśnienia
w punkcie 2.3.2 podręcznika). Wariant sieci z najniższym współczynnikiem
wydłużenia najlepiej spełnia główny wymóg bezpośredniości; współczynnik
wydłużenia jest wówczas zminimalizowany. (Wartość graniczna jest niemożliwa
do określenia).
-
Atrakcyjność
Brak korelacji
-
Bezpieczeństwo
Ofiary wypadków drogowych
-
Jest oczywiste, że standard SVV [polityka transportowa
Holandii] dotyczący zmniejszenia liczby ofiar śmiertelnych (o 50 proc.)
oraz liczby rannych (o 40 proc.) w wypadkach drogowych odnosi się również
do sieci rowerowej.
Punkty kolizji z ruchem zmotoryzowanym
-
W fazie projektowej trudno jest oszacować efekty,
jakie na poziom bezpieczeństwa wywrze dane rozwizanie, ponieważ
nie zdarzyły się jeszcze żadne wypadki. Pojęcie, które daje projektantom
coś bardziej konkretnego, to "punkty przecięcia ruchu". W trwale bezpiecznej
sytuacji ruchu drogowego unika się jakichkolwiek punktów kolizji ruchu
rowerowego i szybkiego ruchu zmotoryzowanego. Na wszystkich skrzyżowaniach
i przejazdach parametrem jest natężenie ruchu rowerowego pomnożone przez
natężenie ruchu zmotoryzowanego - ważone według prędkości. Na wszystkich
odcinkach wziętych razem, parametrem jest natężenie ruchu rowerowego pomnożone
przez natężenie równoległego ruchu zmotoryzowanego pomnożone przez długość
danego połączenia, ważone według szybkości (ewentualnie wobec stopnia segregacji).
Najlepszy z punktu widzenia głównego wymogu bezpieczeństwa jest ten wariant
sieci, w którym szansa kolizji z ruchem zmotoryzowanym jest najniższa.
Skargi użytkowników - bezpieczeństwo subiektywne
-
Liczba skarg powinna być coraz niższa w całej sieci.
3.1.2 Forma, funkcja i użytkowanie
Projekt sieci rowerowej jest następnym krokiem
po fazie początkowej procesu planowania (patrz 2.5.3). Sieć rowerowa ma
formę serii połączeń i skrzyżowań. Pożądane jest, aby założenia sieci pokrywały
się tak, jak to tylko jest możliwe z oczekiwaniami ruchu rowerowego. Aby
to osiągnąć, potrzebny jest wgląd w rozkład źródeł i celów podróży rowerzystów,
to znaczy w przyszłe użytkowanie sieci (patrz 3.2).
Funkcją sieci jest umożliwienie bezpośrednich
i bezpiecznych podróży rowerem w ramach spójnego systemu. Nowe trasy są
wybierane na podstawie analizy systemu, co gwarantuje spójną strukturę
sieci (spójność), zmniejsza problemy objazdów (bezpośredniość) i minimalizuje
możliwości przecięcia się ruchu rowerowego i zmotoryzowanego (bezpieczeństwo)
(patrz punkt 3.3).
Po dokonaniu analizy sieci, istniejące i nowo
wybrane połączenia są wpisywane do spójnej sieci podstawowej, która służy
jako platforma dla dalszego planowania. Sieć przybiera dalszą formę, gdy
dokonana zostaje kategoryzacja połączeń i skrzyżowań pod względem jakości
- co wynika z funkcji, które mają spełniać w ramach sieci.
Rozróżniamy tutaj trzy poziomy:
-
połączeń (główne trasy, poziom miasta/międzyregionalny)
-
zbiorczy (trasy zbiorcze, poziom dzielnic)
-
dojazdowy (trasy dojazdowe, poziom lokalny)
Trasy z najwyższym oczekiwanym poziomem użytkowania
staj się głównymi trasami planu. Szczególną uwagę zwraca się na poprawę
jakości głównych tras rowerowych, ponieważ inwestycje w te trasy dają optymalną
efektywność. Kiedy strukturalny plan rowerowy jest już opracowany, musi
zostać włączony do planu ogólnego. Na tym etapie interesy rowerzystów ścierają
się z interesami innych użytkowników dróg. Na przykład, różne żądania dotyczące
przestrzeni w ulicach handlowych muszą być rozważone w kontekście potrzeb
przestrzennych wysokiej jakości dróg rowerowych. Oczywiście, istotnym czynnikiem
są pieniądze.
[...]