10. Rozwiazania
tymczasowe
10.1 Wstęp
Rowerzyści nie lubią żadnych utrudnień na trasie
rowerowej, zwłaszcza jeśli z ich powodu muszą hamować i zsiadać z roweru.
Ponadto, rowerzyści nie lubią też objazdów. Dlatego w tymczasowych rozwiązaniach
inżynierii ruchu,
wynikających z prowadzonych robót, należy starać
się zapewnić możliwie płynną jazde rowerów. Na jezdni może odbywać się
wiele rodzajów prac. Roboty, o których jest mowa w niniejszym rozdziale,
obejmują prace prowadzone wzdłuż lub w poprzek jezdni, jak również takie
roboty budowlane w pobliżu jezdni, które mogą w mniejszym lub większym
stopniu utrudnić ruch. W wielu przypadkach obejmuje to układanie kabli
i rur, często w połączeniu z infrastrukturą mieszkaniową.
[...]
Sformułowanie zaleceń dla rozwiązań tymczasowych
nie jest sprawą łatwą. Każda sytuacja tymczasowa jest bowiem inna. Tym
niemniej, systematyczne podejście do tymczasowych sytuacji organizacji
ruchu drogowego jest konieczne, aby zagwarantować płynność ruchu oraz bezpieczeństwo,
zwłaszcza dla rowerzystów i pieszych. W dodatku, takie podejście pozwala
władzom drogowym na lepszą kontrolę robót. Doświadczenie pokazuje, że stosując
istniejące zalecenia, zawsze w dostateczny sposób bierze się pod uwagę
ruch zmotoryzowany, ale czasami nadużywana jest łatwość, z jaką rowerzyści
dostosowują się do sytuacji na drodze. Zbyt łatwo zakłada się, że rowerzyści
mogą zsiąść z roweru i iść na piechotę, prowadząc rower, przenosić rower
czy dokonywać objazdów. Jest jasne, że taka praktyka nie pasuje do filozofii
ukierunkowanej na promocję użycia roweru i stąd nie jest zgodna z niniejszym
"Podręcznikiem projektowania". Pewien poziom utrudnień jest często
nieunikniony, ale zawsze należy starać się zminimalizować negatywne efekty
rozwiązań tymczasowych. Można to uczynić stosując się w maksymalnym możliwym
stopniu do pięciu głównych wymogów.
10.1.1 Odniesienie do pięciu głównych wymogów
W odniesieniu do rozwiązań tymczasowych, pięć
głównych wymogów można przedstawić przy pomocy następujących kryteriów:
-
Spójność
Łatwość znalezienia trasy
-
Jest jasne, którędy rowerzyści mają jechać po swojej
trasie
Jednorodność jakości
-
Rozwiązania tymczasowe zawsze będą stanowiły zmianę
jakości. Aby zmniejszyć jej rozmiary, powinny korespondować z jakością
rozwiązań rowerowych po obu stronach odcinka prowadzonych robót.
Swoboda wyboru trasy
-
Kiedy istnieje alternatywna trasa o takim samym statusie,
nie oznacza to automatycznie, że ruch rowerowy powinien być skierowany
na objazd tamta trasą. Zwłaszcza w przypadku trasy głównej, przerwa w jej
przebiegu może rozerwać spójność sieci rowerowej.
Kompletność
-
Dobry dostęp do budynków i obszarów mieszkalnych,
będących celem podróży wielu rowerzystów, również powinien być utrzymany
podczas robót drogowych.
-
Bezpośredniość
Szybkość przejazdu
-
Prędkość projektowa rozwiązań tymczasowych nie powinna
zmuszać rowerzystów do zsiadania z roweru.
Opóźnienia
-
Opóźnienia, wynikające z prowadzonych robót, powinny
być minimalizowane. (Tymczasowe rozwiązania sygnalizacji świetlnej są zazwyczaj
mniej przyjazne dla rowerów, niż instalacje tymczasowo wyłączone lub zepsute).
Odległość objazdu
-
Odcinki ulic czy skrzyżowania powinny być zamykane
dla rowerzystów tylko wtedy, kiedy utrzymanie trasy rowerowej podczas robót
jest niewykonalne albo niemożliwe do zagwarantowania. Maksymalna odległość
objazdu dla rowerów wynosi 600 m.
-
Atrakcyjność
Widoczność
-
Rozwiązania tymczasowe zawsze muszą być dobrze widoczne,
a w nocy dobrze oświetlone.
Widok
-
Na skrzyżowaniach i podczas mieszania ruchu rowerowego
z samochodowym na odcinkach ulic, obie kategorie uczestników ruchu muszą
się dobrze widzieć nawzajem. Widoku nie mogą zasłaniać parkujce pojazdy,
materiały, płoty itp.
Poczucie bezpieczeństwa społecznego
-
Tymczasowe zamknięcie odcinka ulicy czy skrzyżowania
nie może zmuszać rowerzystów do korzystania z tras, które gwarantują mniejsze
bezpieczeństwo społeczne.
-
Bezpieczeństwo
Ofiary wypadków drogowych
-
Wybór, projekt i szczegóły rozwiązań tymczasowych
muszą gwarantować optymalne bezpieczeństwo dla ruchu rowerowego.
Prawdopodobieństwo kolizji z ruchem samochodowym
-
Najlepiej, jeśli unika się kierowania ruchu rowerowego
na objazdy prowadzące obszarem ruchu zmotoryzowanego. Przy mieszanym ruchu
samochodowo - rowerowym, ograniczenie prędkości do 30 km/godz. będzie w
wielu przypadkach niezbędne.
Łatwość jazdy rowerem
-
Rozwiązania tymczasowe nie powinny utrudniać jazdy
rowerem w stopniu niemożliwym do akceptacji przez rowerzystów
-
Wygoda
Równość nawierzchni
-
Jakość tymczasowej nawierzchni powinna w maksymalnym
stopniu odpowiadać nawierzchni oryginalnej. Należy unikać niewygodnych
i niebezpiecznych przejść z jednej nawierzchni do drugiej.
Prawdopodobieństwo zatrzymania
-
Należy unikać sytuacji, w których rowerzyści muszą
zsiadać z roweru.Wymuszony czas oczekiwania na przejazd musi być graniczany
do minimum.
Dobrze jest być świadomym, że rozwiązania tymczasowe
maja wpływ nie tylko na dany odcinek ulicy czy skrzyżowanie, ale także
mogą wpływać na cała trasę rowerową i spójność sieci rowerowej w mieście.
W przypadku rozwiązań tymczasowych dla rowerów, bardzo wazne jest, aby
minimalizować szkodliwy wpływ na jakość istniejących rozwiązań rowerowych.
Kiedy ustępstwa co do jakości są nieuniknione, w kwestiach dotyczących
spójności i bezpieczeństwa można ustępować dopiero w ostateczności. Tymczasowe
ograniczenia jakości mogą dotyczyć w pierwszej kolejności atrakcyjności,
potem wymogów wygody, a potem bezpośredniości. Przy stosowaniu rozwiązań
tymczasowych, należy starać się utrzymać jakość istniejącej trasy rowerowej.
Rekomendacje dla rozwiązań tymczasowych, omówione w dalszej części tego
rozdziału, opierają się zatem na głównych wymogach, przedyskutowanych w
2.3. Oczywiście, całkowita ciągłość jakości w pobliżu prowadzonych robót
nie jest zawsze możliwa, ale odpowiednie rozwiązania mogą zapewnić utrzymanie
wygody i bezpieczeństwa drogowego rowerzystów na akceptowalnym poziomie.
Specyfikacja i monitoring
Jakość rozwiązań tymczasowych może być gwarantowana
jedynie wtedy, kiedy są wykonywane szybko i poprawnie. Aby to osiągnąć,
przede wszystkim należy w specyfikacjach zawrzeć rekomendowany projekt
tymczasowego rozwiązania wraz z kosztami oszacowanymi w drodze przetargu.
Dzięki temu, stosowane rozwiązania będą możliwe do wyegzekwowania przez
kontrahenta lub władze drogowe, a na rozwiązania tymczasowe zwracane będzie
większa uwaga. Po drugie, ważne jest, by podczas wykonywania robót, stan
rozwiązań tymczasowych był regularnie monitorowany. Jest to niezbędne z
powodu często dynamicznego charakteru prac, obejmującego na przykład transport
materiałów. W specyfikacji powinny zostać określone forma i rozmiary rozwiązań
tymczasowych za dnia (kiedy prowadzone są roboty), jak również w nocy (kiedy
zazwyczaj nie toczą się żadne prace).
[...]
10.1.2 Forma, funkcja i użytkowanie
Tymczasowe rozwiązania bardzo psują równowagę
między formą, funkcją i użytkowaniem. Sprawy, wymagające uwagi w pierwszej
kolejności, to:
-
w jakim stopniu można odejść od stanu równowagi [formy,
funkcji i uzytkowania - tłum.]?
-
co można zrobić, aby maksymalnie utrzymać tę równowagę?
Często próbuje się utrzymać funkcję trasy zarówno
dla ruchu rowerowego, jak i zmotoryzowanego. Objazdy są często postrzegane,
zwłaszcza przez rowerzystów, jako utrudnienie. Tymczasem najczęściej można
zarzucić funkcję parkingową ulicy -to zaś daje więcej miejsca dla ruchu.
Jeśli chodzi o użytkowanie, zazwyczaj w wielu przypadkach szybkość przejazdu
będzie znacznie zredukowana. Użytkownicy drogi będą musieli dostosować
swoją prędkość, co ma konsekwencje dla przepustowości odcinków ulic czy
skrzyżowań. Jeśli tymczasowe roboty zajmują długi odcinek ulicy, a natężenie
ruchu jest duże, to pożądane jest skierowanie części ruchu inną trasą.
Ponieważ rowerzyści zajmują stosunkowo mało miejsca,
niemal zawsze będzie możliwe utrzymanie trasy ruchu rowerowego (jeśli to
konieczne, to po skromnym pasie dla rowerów). Zatrzymywanie i zsiadanie
z roweru jest niesłychanie uciążliwe dla rowerzystów. Dlatego też tymczasowe
rozwiązania powinny być projektowane w taki sposób, aby nie było to konieczne.
Wiele lokalnych władz [w Holandii, przyp. tłum.] już dało dobry przykład,
rezygnując ze znaków drogowych, które nakazywały zsiadanie z roweru. Forma
przyjęta jako rezultat prac drogowych będzie często miała niekorzystny
wpływ na wygodę jazdy rowerem. Ale, jak już wspomniano, jest to mniej istotne,
niż ustępstwa co do bezpośredniości, albo - co gorsza - bezpieczeństwa
jazdy.
[...]