18 września 2002 roku otwarta została ścieżka rowerowa - a właściwie pas rowerowy pod prąd jednokierunkowej ulicy Kopernika. Jest to chyba pierwszy przypadek w historii Krakowa, że rowerzyści zasadniczo nie zgłaszają zastrzeżeń do inwestycji rowerowej ;-)

Opis
Jest to podręcznikowe rozwiązanie, bardzo często stosowane w wielu miastach europejskich: w kierunku do Ronda Mogilskiego rowerzyści poruszają się zgodnie z organizacją ruchu na zasadach ogólnych, prawym poboczem jezdni między samochodami, zaś w przeciwnym kierunku, do centrum miasta - po wydzielonym jednokierunkowym pasie dla rowerów, odgrodzonym od jezdni na skrzyżowaniach wysepkami z żółtymi pylonami. Taka organizacja ruchu sankcjonuje dotychczasowe nielegalne wykorzystanie tej ulicy przez rowerzystów, a jednocześnie nie likwiduje żadnych miejsc postojowych i nie ogranicza żadnych dotychczasowych funkcji ulicy. Żółte odblaskowe pylony zwracają uwagę kierowców, a jadący pod prąd rowerzyści utrzymują stały kontakt wzrokowy z kierowcami, co gwarantuje bezpieczeństwo. Brak fizycznej segregacji pasa (tylko malowana na asfalcie linia) znacznie obniżył koszt powstania tej niemal kilometrowej ścieżki (ok. 30 tys. złotych) a zarazem umożliwia ruch karetek pogotowia w obu kierunkach - co jest ważne w związku z lokalizacją przy ul. Kopernika Szpitala Uniwersyteckiego. W rejonie wysepek kierowcy (i rowerzyści) zgodnie z wymogami prawa o ruchu drogowym muszą ustępować miejsca karetkom na sygnale i nie mogą im blokować przejazdu. Patrz też zdjęcia tutaj.

Funkcja
Pas rowerowy pod prąd ulicy Kopernika jest fragmentem przyszłej głównej międzydzielnicowej rowerowej Trasy Wschód - Zachód. Umożliwia ominięcie bardzo ruchliwej ulicy Lubicz, gdzie rowerzysta albo napotyka niemożliwe do ominięcia korki i dwa przystanki tramwajowe, wstrzymujące ruch, albo - po godzinach szczytu - musi poruszać się między bardzo szybko jadącymi samochodami. Musi też pokonać dwa skrzyżowania z sygnalizacją świetlną (z ul. Rakowicką i Westerplatte/Pawią) oraz niebezpieczne zwężenie jezdni pod wiaduktem kolejowym. Dodatkowo, obecnie ul. Kopernika stała się alternatywą dla ulicy Grzegórzeckiej, gdzie betonowe separatory między pojedynczymi pasami ruchu samochodowego i wydzielonym pasem tramwajowo-autobusowym powodują, że jazda na rowerze jest bardzo niebezpieczna, a kierowcy na całej długości ul. Grzegórzeckiej nie mogą wyprzedzić rowerzysty. Inne trasy nie są dla ul. Kopernika żadną alternatywą, ze względu na skrajnie nieracjonalne powiększenie tzw. współczynnika wydłużenia - po prostu trzeba bardzo nadrabiać drogi. A rowerzyści i tak będą jeździć przez ul. Kopernika, i tak.

Rozwój
Powstanie ścieżki na ul. Kopernika należy łączyć z planowaną na lata 2002-2004 przebudową Ronda Mogilskiego na dwupoziomowe, z bezkolizyjnym ruchem tramwajów, pieszych i rowerów na dolnym poziomie w wykopie oraz związaną z tym całkowitą reorganizacją ruchu. Bezkolizyjny wjazd rowerem do wykopu pod Rondem Mogilskim będzie możliwy ze ścieżek rowerowych po obu stronach ul. Powstania Warszawskiego, po północnej stronie ul. Lubomirskiego, północnej stronie ul. Mogilskiej (do Kieleckiej) oraz właśnie ul. Kopernika (i to zarówno od skrzyżowania z Lubicz, jak i od strony Powstania Warszawskiego). Niestety, układ rowerowy na dolnym poziomie Ronda Mogilskiego będzie niedostępny od południowej strony ul. Lubomirskiego, ul. Topolowej i północnej strony ul. Lubicz. Przez środek ul. Lubicz przebiegać będzie na znacznej długości wykop, wprowadzający na dolny poziom Ronda Mogilskiego torowisko tramwajowe - przejazd w poprzek ulicy będzie niemożliwy. (Dlatego zresztą należy oczekiwać, że karetki pogotowia będą zmuszone do korzystania z alternatywnych tras dojazdu do Szpitala Uniwersyteckiego - przez ul. Botaniczną i Strzelecką, zamiast Kopernika).

W ten sposób pas rowerowy w ul. Kopernika wpisuje się w strategiczny układ międzydzielnicowych, wydzielonych dróg rowerowych - fragmentów głównych tras rowerowych Krakowa:

Zdjęcia fragmentów ścieżki na Kopernika zrobione w niedzielę, 22 września 2002 podczas Europejskiego Dnia bez Samochodu) znajdują się tutaj (zdjęcia 13-15) na stronie Batona, oraz na stronie Yansa. Pozostałe zdjęcia - rozwiązania techniczne - tutaj.